Χρονικό της Ενσωμάτωσης της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα

 

Ο Πασάς Τζώρτζης Πέτροβιτς από τη Σκόδρα: Ένας Οθωμανός αξιωματούχος στο Dedeağaç

 Ο Corci ή Γεώργιος (Τζώρτζης) veledi Petrobroviç, καταγόμενος από τη Σκόδρα της σημερινής Αλβανίας (İşkodralı), αποτελεί μια εμβληματική περίπτωση Οθωμανού αξιωματούχου της ύστερης περιόδου της αυτοκρατορίας, του οποίου η υπηρεσιακή διαδρομή ανασυντίθεται μέσα από τα σπάνια αρχεία Sicill-i Ahvâl Defterleri. Πρόκειται για μια προσωπικότητα που, αν και ελάχιστα γνωστή στο ευρύτερο κοινό, κατείχε σημαντικές διοικητικές θέσεις στην οθωμανική περιφέρεια και ενδεχομένως ανήκε σε τοπική αριστοκρατική δυναστεία της Βόρειας Αλβανίας.

Σύμφωνα με τις σχετικές καταγραφές, ο Corci διετέλεσε διοικητής του Δεδέαγατς (Dedeağaç) από το 1882 έως το 1885, μια περίοδος κρίσιμη για την ανάπτυξη της περιοχής, καθώς η πόλη είχε μόλις αποκτήσει σιδηροδρομική σύνδεση και άρχιζε να αποκτά στρατηγικό και οικονομικό χαρακτήρα για την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τον διαδέχθηκε ο Εμπουμπεκίρ Χαζίμ, γνωστός λόγιος και μεταρρυθμιστής της εποχής (1896–1898).

Αυτό που καθιστά τον Corci ιδιαίτερη περίπτωση είναι ο τίτλος που χρησιμοποιούσε: "İşkodra Hanedanı", δηλαδή «Ηγεμονία της Σκόδρας». Η αναφορά αυτή, καταγεγραμμένη στα μητρώα, υποδηλώνει σύνδεση με μια τοπική οικογένεια εξουσίας, πιθανώς με φεουδαρχική παράδοση. Η οικογένεια Πετρόβιτς (Petrobroviç) μπορεί να εντάσσεται στην τάξη των πρώην τοπικών μπέηδων που είχαν ενσωματωθεί στο οθωμανικό διοικητικό σύστημα, διατηρώντας ωστόσο ίχνη αριστοκρατικής ταυτότητας. Ο τίτλος του «Πασά» (Paşa) ενισχύει περαιτέρω αυτή την υπόθεση.

Η τεκμηρίωση για τον Corci προέρχεται κυρίως από τα Sicill-i Ahvâl Defterleri, τα οποία συνιστούν ανεκτίμητη πηγή για τη μελέτη της οθωμανικής δημόσιας διοίκησης του 19ου αιώνα. Αυτά τα μητρώα υπηρεσιακής κατάστασης άρχισαν να τηρούνται συστηματικά κατά την περίοδο των μεταρρυθμίσεων Τανζιμάτ (1839–1876) και περιλαμβάνουν λεπτομερείς πληροφορίες για χιλιάδες Οθωμανούς υπαλλήλους: από το μορφωτικό και επαγγελματικό τους προφίλ, μέχρι την ηθική τους συμπεριφορά και τους λόγους απομάκρυνσης από τη θέση τους.

Σύμφωνα με σχετική μελέτη του ιστορικού Ahmet Murat Atabay, στα αρχεία αυτά καταγράφονται 241 υπάλληλοι από τη Σκόδρα, εκ των οποίων μόλις 19 φέρουν οικογενειακό ή πατρωνυμικό όνομα – στοιχείο που καθιστά τον veledi Petrobroviç (υιός του Πετρόβιτς) μοναδική περίπτωση. Η παρουσία τόσο του ονόματος όσο και του τίτλου «Paşa» είναι ενδεικτική ιδιαίτερης κοινωνικής προέλευσης, με πιθανές ρίζες στην τοπική πολιτική ή φεουδαρχική ηγεσία.

Σήμερα, τα Sicill-i Ahvâl Defterleri φυλάσσονται στο Οθωμανικό Αρχείο της Κωνσταντινούπολης (Osmanlı Arşivi) και έχουν ψηφιοποιηθεί, καθιστώντας δυνατή την πρόσβαση σε ένα τεράστιο σώμα πληροφοριών για τη δομή και τα πρόσωπα του οθωμανικού κράτους. Η περίπτωση του Corci Paşa αναδεικνύει τη σημασία αυτών των αρχείων όχι μόνο για την κατανόηση της κρατικής μηχανής, αλλά και για την ανάδειξη άγνωστων προσωπικοτήτων που διαμόρφωσαν την ιστορία της Οθωμανικής περιφέρειας.

Η Νήσος Σαμοθράκη - Σεισμός 28 Ιανουαρίου - 9 Φεβρουαρίου 1893

 

Εκτενές άρθρο σαράντα πέντε (45) σελίδων αφιερωμένο στον καταστροφικό σεισμό της Σαμοθράκης του 1893, το οποίο φέρει την υπογραφή του Αναστασίου Κ. Χρηστομάνου (1841–1906), διαπρεπούς χημικού και θεμελιωτή της επιστήμης της χημείας στην Ελλάδα. Στο κείμενο παρατίθεται αναλυτική περιγραφή της σεισμικής δραστηριότητας και των φυσικών φαινομένων που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια και μετά τον σεισμό, ενώ καταγράφονται με επιστημονική ακρίβεια οι αντιδράσεις του τοπικού πληθυσμού, καθώς και εκτενείς αναφορές στις υλικές καταστροφές.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται επίσης σε μια λεπτομερή γεωγραφική και κοινωνική περιγραφή του νησιού της Σαμοθράκης. Το άρθρο αποτελεί ένα σπάνιο και πολύτιμο ιστορικό τεκμήριο, που συνδυάζει επιστημονική παρατήρηση, φυσιογνωστική ανάλυση και πολιτισμική ευαισθησία, αναδεικνύοντας τη διεπιστημονική προσέγγιση του συγγραφέα.

 

Αρχείο:  https://drive.google.com/file/d/1dSMqfl3o7xHiad-PVQTtS_BMNAsvKzX9/view?usp=sharing

 

Βουλγαρική πρόσβαση στο Αιγαίο Πέλαγος, Dedagatch ως Βουλγαρικό Λιμάνι 1913-1918.

 

            

Τμήμα Ναυτικών Πληροφοριών   Μεγάλης Βρετανίας.

 

Συμπεριλαμβάνει βιβλιογραφικές αναφορές και ευρετήριο   1. Φυσική γεωγραφία, ιστορία, διοίκηση και άνθρωποι -   2. Οικονομική γεωγραφία, λιμάνια και επικοινωνίες -- 3. Περιφερειακή γεωγραφία

Ημερομηνία δημοσίευσης

1944 1944