Ιωάννης Μεταξάς Α.Ν. 677/1937 & Λούκα Κατσέλη Ν. 3869/2010 - Δύο νομοθετικές πρωτοβουλίες με αναγνώριση της σημασίας της κοινωνικής δικαιοσύνης και της προστασίας των ευάλωτων ομάδων για τη συνοχή και τη σταθερότητα του κράτους.

 Σημαντικές και ουσιαστικές ομοιότητες ανάμεσα σε δύο νομοθετικές πρωτοβουλίες που, παρά την απόσταση δεκαετιών και τις διαφορετικές ιδεολογικές πολιτικές και συνθήκες, επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν κρίσιμα ζητήματα χρέους και να προστατεύσουν τις βασικές δομές της κοινωνίας και της οικονομίας. Ας δούμε λεπτομερέστερα τα κύρια σημεία:

1. Ο ρόλος της αγροτικής τάξης και η σχέση με την κρατική σταθερότητα:
   Στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου, η ακμαία αγροτική τάξη θεωρήθηκε θεμέλιο της εθνικής οικονομίας και, κατ' επέκταση, της επιβίωσης του ίδιου του κράτους και του έθνους. Για τον λόγο αυτό, ο Ιωάννης Μεταξάς με τον Αναγκαστικό Νόμο 677/1937 προχώρησε στη ρύθμιση των χρεών των αγροτών. Σκοπός ήταν η προστασία των αγροτικών νοικοκυριών από την καταστροφή, ενισχύοντας έτσι την παραγωγικότητα και τη συνοχή της κοινωνίας.
2. Η ελληνική κρίση του 2010 και ο νόμος Κατσέλη:
   Σε ανάλογο πνεύμα, το 2010, όταν η Ελλάδα βρέθηκε στη δίνη της οικονομικής κρίσης και του κινδύνου χρεοκοπίας, η Λούκα Κατσέλη εισήγαγε τον νόμο 3869/2010, γνωστό ως "νόμος Κατσέλη". Ο νόμος είχε ως στόχο τη ρύθμιση των χρεών των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων, περιλαμβάνοντας μέτρα για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Παρά τις διαφορετικές συνθήκες, το κοινό στοιχείο είναι η προσπάθεια να διασφαλιστεί η κοινωνική και οικονομική σταθερότητα μέσω της προστασίας βασικών στρωμάτων της κοινωνίας.
3. Φιλοσοφία των νόμων και σύγκριση:
   Η σύγκριση των δύο νόμων αναδεικνύει μια ταύτιση φιλοσοφίας ως προς τον σκοπό τους: και οι δύο αναγνωρίζουν την κρισιμότητα της στήριξης των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ως προϋπόθεση για τη συνολική ανθεκτικότητα της χώρας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η υπέρβαση της πολιτικής διάστασης, καθώς ο πρώτος νόμος προέρχεται από το καθεστώς Μεταξά, ενώ ο δεύτερος από μια σοσιαλιστική κυβέρνηση.
4. Ο ρόλος των Ειρηνοδικείων:
   Και στους δύο νόμους, τα Ειρηνοδικεία διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στην εφαρμογή των μέτρων. Το καθεστώς Μεταξά χρησιμοποίησε τα Ειρηνοδικεία για τη ρύθμιση και την επίλυση των αγροτικών χρεών, παρέχοντας έναν θεσμικό μηχανισμό απονομής δικαιοσύνης. Παρόμοια, στον νόμο Κατσέλη, τα Ειρηνοδικεία έχουν την αρμοδιότητα να εξετάζουν αιτήσεις ρύθμισης οφειλών, διασφαλίζοντας την προστασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Αυτό υποδεικνύει την εμπιστοσύνη του νομοθέτη στη λειτουργία της δικαιοσύνης ως εργαλείου κοινωνικής ισορροπίας.

Συμπέρασμα:

Παρά τις διαφορετικές εποχές και πολιτικές αντιλήψεις, οι δύο νομοθετικές πρωτοβουλίες ενσωματώνουν μια κοινή αρχή: την αναγνώριση της σημασίας της κοινωνικής δικαιοσύνης και της προστασίας των ευάλωτων ομάδων για τη συνοχή και τη σταθερότητα του κράτους.